Асновы бяспекі жыццядзейнасці

Бяспечная зіма >>>

Як і на чым бяспечна катацца з горкі >>>

Вывучы, запомні, перайшлі сябрам!

Горку трэба выбіраць спусцістую, без трамплінаў, удалечыні ад дарог, слупоў, дрэў і іншых штучных або натуральных перашкод.

Перад тым як выйсці на горку, рэкамендуецца выкарыстоўваць надзейны ахоўны рыштунак: накаленнікі, налакотнікі, пальчаткі, шлем.

Абутак павінен быць трывалым і без высокага абцаса.

Садзіцца на санкі, цюбінгі ці ледзянкі трэба як на крэсла, адкідваючыся назад і сагнуўшы ногі ў каленях.

Нельга скакаць на снарады з разбегу, ляжаць і стаяць на іх, катацца сябар за сябрам або сябар на сябру.

Падчас катання трэба трымацца за ручкі, захоўваць сядзячае становішча, не рабіць рэзкіх рухаў корпусам ці спрабаваць саскочыць, не тармазіць нагамі і выконваць дыстанцыю.

Важна ведаць: катанні на ледзянках і цюбінгах уваходзяць у лік самых траўманебяспечных відаў забаў, т.я. кантраляваць хуткасць і кірунак руху на спуску немагчыма.

Правілы паводзін на ажыўленай горцы:

1. Забараняецца паднімацца на горку там, дзе насустрач скочваюцца іншыя.

2. Не з'язджаць, пакуль не адышоў у бок папярэдні які спускаецца.

3. Перад спускам праверыць, ці вольная траса, не збіраюцца ці яе перасякаць з іншага схілу.

4. Не затрымлівацца ўнізе, калі з'ехаў, а хутчэй адпаўзаць ці адкочвацца ў бок.

5. Калі міма горкі ідзе прахожы, пачакаць, пакуль ён пройдзе, і толькі тады здзяйсняць спуск.

6. Калі адысці ад сутыкнення (на шляху дрэва, чалавек і інш.) нельга, то трэба паспрабаваць заваліцца на бок на снег або адкаціцца ў бок ад ледзяной паверхні.

7. Пазбягаць катанні з горак з няроўным лядовым пакрыццём.

8. Пры атрыманні кімсьці траўмы неадкладна аказаць яму першую дапамогу, паведаміць аб гэтым у службу экстранага выкліку 103.

9. Пры першых прыкметах абмаражэння, а таксама пры дрэнным самаадчуванні неадкладна спыніць катанне.

Тыповыя траўмы пры катанні з горкі: пашкоджанні галёнкаступнёвага, локцевага і прамянезапясцевага суставаў, расцяжэння і парывы ​​звязкаў.

Як толькі вясновае сонца пачынае падсушваць зямлю, палі і лугі, абочыны дарог ахутваюцца з'едлівым дымам. Нядбайныя дачнікі, саманадзейныя сельскія жыхары паляць смецце, сухую траву і пажніўныя рэшткі і як вынік - то тут, то там да неба цягнуцца струменьчыкі белага з'едлівага дыму.

Вясновыя выпальванне, як паказаў досвед апошніх гадоў, сталі магутным разбуральным фактарам навакольнага асяроддзя. Пры выпальванні сухой травы парушаецца каранёвая сістэма раслін, ад высокай тэмпературы глеба і расліннасць бяднеюць, знішчаецца ўрадлівы пласт, гінуць карысныя ўцёкі, казуркі і жывёлы. Дым, які вылучаецца падчас гарэння сухой травы, смецця, вельмі таксічны, шкодзіць здароўю людзей і наносіць непапраўную шкоду экалогіі. Асабліва небяспечныя такія падпалы на тэрыторыях, забруджаных радыёнуклідамі, бо ў выніку радыеактыўны "бруд" уздымаецца і разлятаецца на многія кіламетры.

Нярэдка агонь пераходзіць на лясныя масівы і можа прыняць пагрозлівыя памеры, пераходзячы ў тарфяныя і лясныя пажары. Вельмі часта ад палахлай травы загараюцца жылыя дамы, гаспадарчыя пабудовы, адрыны з быдлам, атрымліваюць апёкі, а часам і гінуць людзі.

Асобна хацелася б спыніцца яшчэ на адной праблеме. Бо з надыходам першых цёплых дзён многія гараджане накіроўваюцца ў лясы для адпачынку на прыродзе. Пры гэтым часта раскладваюць вогнішчы для абагравання і прыгатавання ежы. Вось толькі пакідаючы месца адпачынку, пакідаюць пасля сябе не толькі горы смецця, але і не затушаныя вогнішчы.

МНС настойліва рэкамендуе выконваць наступныя правілы:

не пакідайце ў месцах адпачынку непатушаныя вогнішчы, запалкі, недакуркі, шкляныя бутэлькі (на сонца яны працуюць як павелічальнае шкло, факусуюць сонечнае святло і падпальваюць траву, мох і г.д.);

не праходзьце міма падпаленай травы, пры немагчымасці патушыць пажар саматугам, паведамляйце аб узгараннях у дзяжурную службу МНС па тэл. "101", "112";

на прыдамавой тэрыторыі, зямельных участках, прадстаўленых для вядзення калектыўнага садоўніцтва або дачнага будаўніцтва, не дапускаецца выпальванне сухой расліннасці на пні;

месцы для гадоўлі вогнішчаў павінны быць вычышчаны ад гаручых рэчываў і матэрыялаў, сухой расліннасці і забяспечаны сродкамі тушэння. Працэс гарэння і тлення павінен ажыццяўляцца такім чынам, каб полымя і іскры не пападалі на элементы будынкаў, збудаванняў, пры гэтым адлегласць да выступоўцаў частак будынкаў, збудаванняў ад спецыяльных прыстасаванняў для прыгатавання ежы не павінна быць менш за 2 метры, ад месцаў развядзення вогнішчаў - менш за 8 метраў;

правядзіце гутарку з дзецьмі і растлумачце, што ні ў якім разе нельга самастойна распальваць вогнішча, кідаць у яго невядомыя прадметы і аэразольныя пакавання.

Основной причиной этому служит незнание либо игнорирование владельцами (пользователями) указанных летательных аппаратов требований законодательства по организации и выполнению полетов. Более того, отмечается использование беспилотников при совершении преступлений.

Давайте разберемся, что такое авиамодели, что относится к БПЛА и самое главное – о чем не следует забывать владельцам (пользователям) этих «диковин».

Согласно Указу Президента Республики Беларусь от 25.02.2016 №81 «Об использовании авиамоделей» под авиамоделью понимается летательный аппарат без человека на борту, управление полетом которого возможно толькопри условии визуального контакта с ним, а также неуправляемый свободнолетающий аппарат.

Порядок использования авиамоделей установлен Правилами использования авиамоделей в Республике Беларусь, утвержденными постановлением Совета Министров Республики Беларусь от 16.08.2016 №636 (далее - Правила).

Так, для обеспечения безопасности полетов воздушных судов использование авиамоделей осуществляется на высоте, не превышающей 100 метров от уровня земной (водной) поверхности.

Запрещается использование авиамоделей:

в пределах зон, запрещенных для использования авиамоделей, без согласования с государственными органами (организациями), в интересах которых установлены такие зоны согласно перечню;

Справочно: перечень зон, запрещенных для использования авиамоделей, установлен постановлением Министерства обороны Республики Беларусь от 22.08.2016 №18.

в случаях, определяемых Службой безопасности Президента Республики Беларусь в соответствии с Законом Республики Беларусь «О государственной охране»;

на высоте, превышающей 100 метров от уровня земной (водной) поверхности;

общей массой более 0,5 килограмма без соответствующей маркировки авиамодели (маркировка авиамодели - нанесение символов, букв, цифр посредством гравировки или с применением средств, стойких к атмосферным воздействиям, осуществляется ее владельцем).

Использование авиамоделей в воздушном пространстве Республики Беларусь осуществляется без разрешений органов Единой системы организации воздушного движения (Единая система формируется из соответствующих военных и гражданских органов). Они не подлежат государственной регистрации.

При использовании авиамодели пользователь обязан:

выполнять требования, предусмотренные вышеуказанными Правилами;

соблюдать правила ее эксплуатации и выполнять требования безопасности, предусмотренные производителем (изготовителем) авиамодели;

принимать все возможные меры (вплоть до прекращения использования авиамодели) в случае возникновения угрозы причинения вреда жизни, здоровью и (или) имуществу физического лица (индивидуального предпринимателя), имуществу юридического лица.

Наиболее широко в Республике Беларусь используются беспилотные летательные аппараты. Согласно ст.1 Воздушного кодекса Республики Беларусь под беспилотным летательным аппаратом (БПЛА) понимается воздушное судно, предназначенное для выполнения полета без экипажа на борту.

Справочно: БПЛА осуществляет полет вне условий визуального контакта с ним посредством FPV-очков, ноутбука, планшета, мобильного телефона, иного устройства. К ним относятся дроны и вошедшие в массовое использование квадрокоптеры.

В силу требований п.103 Авиационных правил полетов в воздушном пространстве Республики Беларусь, утвержденных постановлением Государственного комитета по авиации Республики Беларусь и Министерства обороны Республики Беларусь от 01.06.2004 №7/30, полеты БПЛА над населенными пунктами, за исключением сельских, запрещены.

Для выполнения в Республике Беларусь официального полета беспилотником его владелец обязан подать план полета или заявку на использование воздушного пространства Республики Беларусь (далее - ИВП) в центр Единой системы организации воздушного движения.

СПРАВОЧНО: подача названных документов осуществляется посредством системы «Интернет-Заявка» РУП по аэронавигационному обслуживанию воздушного движения «Белаэронавигация» через личный кабинет после предварительного заключения договора на обслуживание с названной организацией. Правила составления заявок на ИВП определены в Авиационных правилах от 03.03.2014 №5/4.

Обязательным условием в случае выполнения беспилотником полета с одновременным осуществлением аэрофотосъемки является наличие у пользователя воздушного пространства разрешения Генерального штаба Вооруженных Сил. Информация о наличии такого разрешения указывается в плане полета или заявке на ИВП.

Справочно: аэрофотосъемка - это фото- и видеосъемка во всех областях оптического спектра поверхности Земли и объектов, находящихся на ней, с использованием фотоаппарата (видеокамеры), установленного на стабилизационной платформе летательного аппарата, выполняющего полет в воздушном пространстве, с фиксацией получаемого изображения на любых носителях информации.

Получение указанного разрешения на практике осуществляется бесплатно, в короткие сроки. Заявление для получения разрешения на проведение аэрофотосъемки можно подать в электронном виде через электронную почту afs@mod.mil.by. При этом файл с заявлением должен иметь расширение "*.pdf'.

Обратите внимание, что получение разрешения на аэрофотосъемку не влечет за собой автоматического получения разрешения на ИВП.

Координаты опасных зон, в пределах которых допускаются полеты БПЛА приведены в перечне опасных зон в воздушном пространстве Республики Беларусь (приложение 2 к постановлению Министерства обороны Республики Беларусь от 09.11.2020 № 26).

В текущем году Министерством транспорта и коммуникаций Республики Беларусь планируется принять Авиационные правила по эксплуатации БПЛА и дистанционно пилотируемых воздушных судов гражданской авиации.

Нарушение правил использования воздушного пространства влечет за собой административную ответственность по ст. 18.35 КоАП с наложением взыскания в виде предупреждения или штрафа (на физическое лицо - до 20 БВ, на юридическое лицо - до 50 БВ). Ответственность за повторное совершение такого же правонарушения в течение года наказывается штрафом: для физического лица в размере от 10 до 50 БВ, для юридического лица - от 20 до 100 БВ.

Справочно: с 01.01.2022 размер базовой величины (БВ) составляет 32 рубля.

В настоящее время национальным законодательством прямо не предусмотрена уголовная ответственность за нарушение правил использования беспилотных летательных аппаратов в воздушном пространстве Республики Беларусь. Однако в зависимости от наступивших последствий действия виновного лица могут быть квалифицированы по ст.ст. 147, 149, 153, 155, 218, 219, 314, 339, 289 УК либо иным статьям Особенной части Уголовного кодекса Республики Беларусь.

Одновременно обращается внимание, что положения Указа Президента от 05.06.2019 №215 позволяют военнослужащим (сотрудникам) воинских формирований и органов внутренних дел, работникам военизированной охраны применять специальные средства, оружие, боевую и специальную технику по пресечению полетов беспилотных летательных аппаратов (авиамоделей), которые совершаются в нарушение действующего законодательства.

Парады юным веласіпедыстам, як пазбегнуць бяды:

галоўны навык для язды на ровары - гэта навучыцца трымаць раўнавагу;

за рулём ровара вы лічыцеся кіроўцамi і павінны выконваць усе Правілы дарожнага руху;

катаючыся на ровары, апранайце шлем, каб абараніць галаву ў выпадку падзення, выкарыстоўвайце накаленнікі і налакотнікі;

перш чым выехаць з дому, веласіпедыст абавязаны:

праверыць тэхнічны стан ровара;

праверыць руль - ці лёгка ён круціцца;

праверыць шыны - ці добра яны накачаны;

ці ў парадку ручны і нажны тармазы - ці змогуць яны спыніць ровар перад нечаканай перашкодай;

ці працуе гукавы сігнал ровара, каб можна было своечасова папярэдзіць людзей аб сваім набліжэнні і не збіць іх.

Памяткі для бацькоў >>>

Кляшчы: біялагічны цыкл

Кляшчы - вельмі цікавы біялагічны від з даволі складаным цыклам развіцця. Усяго на зямлі налічваецца больш за 40 тысяч відаў кляшчоў. Некаторыя з іх жывуць у тайзе ці лесе і сілкуюцца крывёй дробных грызуноў і трусоў, іншыя - пражываюць у глебе (сустрэцца з імі можна на дачы ці агародзе). Кляшчы могуць быць палявымі, лугавымі, стэпавымі, сабачымі, вочнымі або вушнымі і г.д. Але найбольшую практычную цікавасць для медыкаў уяўляюць кляшчы, якія з’яўляюцца пераносчыкамі небяспечных захворванняў - іксодавыя кляшчы. Гэтыя асобы адрозніваюцца складаным жыццёвым цыклам. Насмактаўшыся крыві, самка адкладае ў глебу яйкі (некалькі дзясяткаў тысяч). Лічынкі такі малыя, што іх нельга заўважыць няўзброеным вокам, таму на іх долю і прыходзяцца ўсё непрыкметныя для чалавека ўкусы, што ў далейшым сур’ёзна затрудняе пастаноўку дыягназу.

Пасля таго як лічынкі нап’юцца крыві, яны ліняюць і могуць пераходзіць у наступную форму жыцця, якая носіць прыгожую назву - німфа. Далей німфе трэба напіцца крыві, каб перайсці ў наступную стадыю - імага (менавіта ў гэтай стадыі самка можа адкладваць яйкі). Такі доўгі і складаны цыкл развіцця прыводзіць да таго, што да стадыі дарослай асобы дажываюць толькі адзінкі кляшчоў.

Кляшчы як пераносчыкі захворванняў

У розных краінах і кліматычных зонах абітае мноства кляшчоў, якія могуць быць пераносчыкамі розных захворванняў: сыпных ліхаманак (у гарачых краінах), сыпнога тыфа (ва ўмеранай паласе). Але для нашых шырот найбольш актуальныя клешчавы энцэфаліт і барэліёз.

Клешчавы энцэфаліт - захворванне віруснай прыроды, справакаванае флавівірусамі. Скрыты перыяд захворвання доўжыцца прыкладна 7-14 дзён. Медыкі вылучаюць некалькі формаў энцэфаліту - ліхаманкавую, менінгеальную, менінгаэнцефалітычную.

Пасля інкубацыйнага перыяду пачынаецца востры, які адзначаецца рэзкім пад’ёмам тэмпературы цела. Высокая тэмпература можа трымацца некалькі дзён. Таксама паяўляецца моцны галаўны боль і агульнае нядужанне, часам млоснасць і ваніты. Сімптомамі энцэфаліту можа быць святлабоязь, галюцынацыі, страта арыентацыі ў часе і прасторы. Часам рэгіструюцца эпілептычныя прыпадкіі страта свядомасці.

Нажаль, на дадзены момант не існуе лекавых прэпаратаў для барацьбы з дадзеным відам вірусаў, таму лячэнне можа быць выключна сімптаматычным. Галоўная небяспека віруса ў тым, што ён здольны паражаць цэнтральную нервовую сістэму і спінны мозг. Прыкладна ў траціны, якія перанеслі захворванне, развіваюцца рознага роду неўралагічныя праблемы, якія могуць стаць прычынай інваліднасці. Дзеля справядлівасці варта адзначыць, што ў некаторых выпадках захворванне і зусім працякае без якіх-небудзь сімптомаў і наступстваў. Заражэнне чалавека энцэфалітам адбываецца ў першыя гадзіны пасля таго, як яго ўкусіў інфікаваны клешч. 

Як прадухіліць укусы кляшчоў?

Актыўнасць кляшчоў пачынаецца ўжо пры тэмпературы +6, першы пік актыўнасці прыпадае на вясну (май), а другі пачынаецца бліжэй да восені (другая палова жніўня).

Асноўнае месца жыхарства кляшчоў - невысокая трава (каля 10-20 см у вышыню). Пачуць сваю ахвяру, гэта значыць яе цеплыню і пах, клешч можа з адлегласці 10 метраў, аднак кляшчы не бегаюць за людзьмі і не скачуць на некалькі метраў наперад. Для таго, каб "падчапіць" кляшча, неабходна знаходзіцца ў непасрэднай блізкасці ад яго. Учапіўшыся за адзенне (ці поўсць жывёлы), клешч пачынае перамяшчацца ў пошуках месца, дзе можна прысмактацца. Клешч можа поўзаць па целе на працягу некалькіх гадзін, а часам нават сутак, таму, калі перыядычна аглядаць сябе, можна своечасова яго выявіць і зняць.

Тэхніка бяспекі

Наведваючы лес, палі і іншыя месцы, дзе могуць жыць кляшчы, неабходна строга выконваць правілы бяспекі.

Па-першае, трэба правільна апранацца: куртка з доўгімі рукавамі, закрыты абутак, доўгія штаны, якія неабходна заправіць ў чаравікі або, на крайні выпадак, у шкарпэткі (знешні выгляд - не самае галоўнае ў лесе, важней бяспека). У абавязковым парадку надзеньце галаўны ўбор (лепш за ўсё хустку). Аддавайце перавагу вопратцы светлых тонаў: на ёй лягчэй за ўсё заўважыць цёмнага па афарбоўцы кляшча.

Па-другое, перад паходам на прыроду ўсю вопратку і адкрытыя паверхні скуры апрацуйце спецыяльнымі рэпелентамі не толькі ад камароў, але і ад кляшчоў.

Па-трэцяе, пасля прагулкі абавязкова старанна агледзьце сябе і навакольных. Асабліва кляшчы любяць хавацца ў натуральных склвдкахі ў валасістых частках цела (падпахі, пах, галава і іншае). Вопратку, у якой вы хадзілі ў лес, старанна памыйце ў гарачай вадзе.

Калі клешч ужо прысмактаўся

У гэтым выпадку самае галоўнае правіла: чым хутчэй выяўлены, і, адпаведна, выдалены клешч, тым менш верагоднасць заражэння, таму неабходна выдаляць кляшча, не губляючы ні хвіліны. Гэта зусім нескладаная працэдура, важна проста не панікаваць і разумець механізм укусу і прысмоктвання кляшча.

Для пракусвання скураных пакроваў кляшчы выкарыстоўваюць спецыяльныя прыстасаванні (ротавыя прыдаткі). Пасля гэтага клешч уводзіць у скуру свой хабаток, праз які і п’е кроў ахвяры. Хабаток пакрыты лускавінкамі, якія накіраваны ад кончыка хабатка да тулава кляшча. Падобная канструкцыя дазваляе мёртвай хваткай упівацца ў цела ахвяры.

Чаго рабіць нельга?

Не варта карыстацца "праверанымі" спосабамі і мазаць месца ўкусу і самога кляшча алеем, вазелінам, смятанай і іншымі рэчывамі. Такія "мазі" закліканы перакрыць кісларод кляшча, ад чаго той павінен самастойна выбрацца, каб глынуць свежага паветра. На самай справе патрэба кляшча ў кіслародзе нікчэмная малая, таму такія дзеянні не прынясуць кляшчу ніякай шкоды, а вось ахвяры - наадварот, могуць. Пры ззакупорцы дыхальных шляхоў кляшча сур’ёзна павышаецца верагоднасць уводу ў цела ахвяры інфікаванай сліны - такім чынам, заражэнне проста не пазбегнуць.

Забаронена карыстацца для вымання кляшча пінцэтам (гэта можа рабіць толькі майстэрскі віртуоз і майстар выдалення кляшчоў), паколькі існуе рызыка перадавіць кляшча. Для заражэння барэліёзам гэтага будзе цалкам дастаткова.

Катэгарычна забаронена цягнуць кляшча за цела: можна проста адарваць яму галаву, у выніку хабаток ўсё роўна застанецца ў целе ўкушанага. У гэтым выпадку можна паспрабаваць выдаліць галаву нібы стрэмку - прадэзінфіцыраванай іголкай. Перад працэдурай прадэзінфіцыруйце "хірургічнае поле", а пасля выдалення рэшткаў кляшча паўтарыце дэзінфекцыю.

Правілы выдалення кляшча

У працэсе выдалення неабходна выкручваць кляшча і пры гэтым трохі цягнуць. Пры павароце хабатка хітынавую пласцінкі пачынаюць складвацца да ствала, што і дазваляе бязбольна выдаліць паразіта. Звычайна для гэтага хапае некалькіх паваротаў вакол восі кляшча. Пасля звыдалення старанна агледзьце кляшча, каб пераканацца ў тым, што вынялі яго цалкам (галава і хабаток павінны быць на месцы). Затым пакладзіце яго ў спецыяльны пластыкавы пакуначак з заціскам.

Што рабіць з кляшчом?

У ідэале, пасля выдалення неабходна здаць кляшча ў лабараторыю, каб высветліць, інфікаваны ці ён энцэфалітам або барэліёзам. З правядзеннем аналізу неабходна паспяшацца, паколькі калі клешч з’яўляецца пераносчыкам энцэфаліту, то ў укушанага чалавека ёсць усяго 4 дні для ўвядзення гама-глабуліну (спецыфічных чалавечых антыцелаў супраць захворвання).

Калі клешч быў пераносчыкам барэліёзу, неабходна здаваць аналіз крыві і знаходзіцца пад пастаянным наглядам дактароў. Неабходна старанна назіраць за месцам укусу, каб не прапусціць з’яўленне колцападобнай эрытэмы. Калі выдаленне кляшча адбылося праз 36 гадзін пасля наведвання лесу ці 3 сутак пасля ўкусу, то пасля кансультацыі з доктарам можна прыняць антыбіётыкі, якія здольныя знішчыць барэлію.

Спецыяліст СПіВА Савецкага РАНС Таццяна Бычанок

Кожнаму з нас прыходзіцца сутыкацца з чыгункай: адным часцей, іншым радзей, частка вучняў карыстаюцца чыгуначным транспартам, або перасякаюць чыгуначныя шляхі падчас дарогі ў школу, на трэніроўку і г.д.; частка дзяцей шукае прыгоды, прычым у самых непрыдатных для такіх забаў месцах. Асноўнымі прычынамі траўміравання дзяцей чыгуначным рухомым саставам з’яўляецца парушэнне правілаў бяспекі.

Растлумачце дзіцяці, што нельга:

перабягаць чыгуначныя шляхі перад надыходзячым цягніком;

падлазіць пад платформу і рухомы састаў;

гуляць паблізу чыгуначных шляхоў;

катацца на кабінах і дахах цягнікоў;

класці на шляху староннія прадметы (гэта можа прывесці да катастроф)!

пераходзіць чыгуначныя шляхі ў неўстаноўленых месцах;

карыстацца паблізу чыгуначнага палатна навушнікамі і размаўляць па сотавым тэлефоне.

Спецыяліст СПіВА Савецкага РАНС Таццяна Бычанок

Пры пажарах у атмасферу выдзяляецца вялікая колькасць атрутнага дыму, і прамой крыніцай пападання ў паветра небяспечных стойкіх арганічных забруджвальнікаў. Гэтыя рэчывы валодаюць надзвычай высокай таксічнасцю і ўздзейнічаюць на імунную сістэму чалавека. Асабліва гэта небяспечна для здароўя дзяцей. Таксама нямала прыкладаў, калі нядбайна або наўмысна кінутая ў сухую траву запалка сканчалася пажарам і прыводзіла да гібелі людзей.

Адпраўляючыся на "шашлыкі", народ выбірае маляўнічыя месцы. Але, калі з’язджае, людзі пакідаюць горы смецця, бітае шкло, пластыкавыя бутэлькі. Забываюць затушыць вогнішча, і кідаюць у траву недакуркі. Парывам ветру агонь разносіцца на вялікія адлегласці, спальваючы ўсё на сваім шляху, пакідаючы безжыццёвую, чорную пустку.

Таму каб адпачынак на прыродзе быў сапраўды бяспечным, рэкамендуем старанна прадумаць усе меры бяспекі пры правядзенні адпачынку і забяспечыць іх няўхільнае выкананне як дарослымі, так і дзецьмі. Не пакідайце ў месцах адпачынку непатушаныя вогнішчы, запалкі, недакуркі, шкляныя бутэлькі (на сонцы яны працуюць як павелічальнае шкло, факусуюць сонечнае святло і падпальваюць траву, мох і г.д.). А таксама не праходзьце міма падпаленай травы, пры немагчымасці патушыць пажар сваімі сіламі, паведамляйце пра ўзгаранні ў дзяжурную службу МНС па тэл. "101". Будзьце асцярожныя з агнём!

Перш за ўсё, вызваліце пацярпелага ад уздзеяння на яго электрычнага току.

Калі чалавека "ўдарыла токам" бытавая тэхніка, дастаньце вілку з разеткі, а яшчэ лепш - абясточце ўсю кватэру.

Калі няшчасны выпадак адбыўся з-за абрыву высакавольтных правадоў, адкіньце іх як мага далей, але толькі не рукой, а доўгай сухой палкай, галінкай або іншым прадметам, які не праводзіць ток. Адцягніце пацярпелага ад небяспечнага месца, узяўшыся за яго сухую вопратку ці абгарнуўшы сваю руку сухой тканінай.

Памятайце, што нельга дакранацца да адкрытых участках цела пацярпелага неабароненай рукой (таму што ток, які прайшоў праз цела пацярпелага, можа ўдарыць і выратавальніка). Нельга таксама падыходзіць да чалавека, калі ён ляжыць на вільготнай зямлі, а на вас няма ізалявальнага (гумавага) абутку. Зручна пакладзеце яго, расшпіліце каўнер, адкрыйце ўсе вокны і форткі - пацярпеламу неабходна свежае паветра. Прывядзіце чалавека ў пачуццё, папляскайце па шчоках, дайце панюхаць нашатырны спірт. Калі чалавек не прыходзіць у прытомнасць і не падае прыкмет жыцця, яму варта зрабіць масаж сэрца і штучнае дыханне да таго часу, пакуль не прыедзе хуткая дапамога.

Улічыце, што надступствы траўмаў, атрыманых пры ўдары токам, яшчэ і ў тым, што глыбокая непрытомнасць стварае часам зманлівае ўражанне смерці пацярпелага.

Фінал такіх пажараў можа быць вельмі трагічным. Амаль усе дзеці праяўляюць павышаную цікавасць да агню, не ўсведамляючы ў поўнай меры яго патэнцыйную небяспеку. Ва ўзросце ад трох да пяці гадоў дзеці ў сваіх гульнях часта паўтараюць за дарослымі, імітуюць іх дзеянні. У гэтым узросце дзецям хочацца ўсё хутчэй даведацца і выпрабаваць на сабе. Імкненне да самастойнасці асабліва праяўляецца, калі дзеці застаюцца дома адны. Нельга быць упэўненым у тым, што застаўшыся адзін, дзіця не вырашыцца пагуляць з пачкам запалак, не захоча падпаліць паперу. Бываюць выпадкі, калі дарослыя з прычыны розных абставінаў вымушаныя пакідаць дзяцей на нейкі час без нагляду. Гэта небяспечна, асабліва калі дзеці застаюцца ў зачыненых кватэрах або пакоях. У выпадку пажару яны не змогуць выйсці з небяспечнага памяшкання.

Прадухіліце дзіцячае свавольства з агнём:

навучыце дзіця дзеянням пры пажары, пакажыце яму магчымыя выхады для эвакуацыі;

навучыце дзіця не панікаваць і не хавацца ў выпадку пажару;

не давярайце дзецям сачыць за электрапрыборамі, печамі і газавай плітой;

хавайце ад дзіцяці запалкі, запальніцы, бытавую хімію і інш.;

не пакідайце малалетніх дзяцей без нагляду!

сачыце за тым, як дзеці праводзяць вольны час, чым цікавяцца, адцягвайце іх ад бескарыснага баўлення часу.

Вядома, цалкам выключыць дзіцячы траўматызм немагчыма - ад няшчаснага выпадку, на жаль, не застрахаваны ніхто. Але задача бацькоў максімальна засцерагчы сваё дзіця. Бо большасць траўмаў адбываецца па віне бацькоў - недагледзілі, не патлумачылі. Вельмі важна для дарослых - самім правільна паводзіць сябе ва ўсіх сітуацыях, дэманструючы дзецям бяспечны лад жыцця. Не забывайце, што прыклад дарослага для дзіцяці заразлівы.

Між тым праблема гібелі людзей ад дыму і агню застаецца пад нумарам "адзін". Большасць узгаранняў адбываецца позна ноччу або рана раніцай, калі людзі спяць. У сне не многія адчуваюць пах дыму, які паступова запаўняе ўсе пакоі. У выніку чалавек гіне прама ў сне. Адзін з выхадаў у гэтай сітуацыі - устаноўка ў дамах аўтаномных пажарных апавяшчальнікаў. Нямала фактаў сведчыць аб іх эфектыўнасці. Яшчэ ў 70-х гадах мінулага стагоддзя амерыканцы і слыхам ня чулі пра гэтыя устаноўкі. Аднак пасля пажараў, якія бушавалі ў Нью-Ёрку і Чыкага, 38 штатаў прынялі закон аб дамавых дэтэктарах, якімі абавязалі абсталяваць ўсе новыя дамы. У 1995 годзе каля 93% амерыканскіх дамоў былі абсталяваныя датчыкамі.

Гэтыя дэтэктары маментальна рэагуюць на з’яўленне ў памяшканні не толькі дыму, але і газу. Ужо пасля некалькіх месяцаў пасля іх ўстаноўкі колькасць загінуўшых у агні ў ЗША знізілася амаль удвая.

Аналаг амерыканскаму дэтэктару - вядомы ўсім аўтаномны пажарны апавяшчальнік. Асноўным фактарам, па якім АПА выяўляе пажар, з’яўляецца, як правіла, дымавы аэразоль, што дазваляе выявіць загаранне на самай ранняй стадыі яго развіцця. Акрамя таго, ніякіх энергазатрат - апавяшчальнік працуе ад звычайнай батарэйкі.

Ратавальнікі падкрэсліваюць, што ў эру высокіх тэхналогій, багацця электрабытавых прыбораў аўтаномныя пажарныя апавяшчальнікі ў кватэры з’яўляюцца дзейснай мерай па прадухіленні гібелі людзей на пажарах і знішчэння хатняй маёмасці.

Аднак пакуль не ўсе задумваюцца над набыццём "дробязі", якая незаменная ў хвіліны небяспекі. Для кагосьці пажар - злы рок, а спецыялісты часцяком тлумачаць такія "інтрыгі лёсу" халатнасцю і легкадумнасцю людзей.

Цяперашняя вясна наступіла тёплая. Але шмат гарачых дзянькоў яшчэ наперадзе. Зразумела, што ў такое надвор’е ў горадзе сядзець не хочацца. Але адпачываць на прыродзе ўмеюць не ўсе. У мінулым годзе ў рэспубліцы пажары знішчылі 882 гектары лясоў. І ў дзевяці выпадках з дзесяці прычынамі лясных пажараў былі незатушаныя вогнішчы, кінутыя недакуркі і запалкі, спальванне сухой травы.

Дзе ж разводзіць вогнішчы забаронена? Без асаблівай патрэбы вогнішчы наогул у лясах разводзіць не варта. А катэгарычна забаронена гэта ў іглічных маладняках, паблізу дрэў, на лесасеках, на тарфяніках і ўчастках з сухой травой, мохам, у лесапасадках. Распальваць вогнішчы можна толькі ва ўсталяваных месцах, а пакідаючы месца адпачынку, абавязкова тушыць.

А што рабіць, калі ў лесе вы ўбачылі пажар? Пажар,які толькі пачынаецца, можна патушыць сваімі сіламі. Асабліва калі побач вадаём. Для гэтага дастаткова пучка галінак ліставых дрэў даўжынёй 1,5–2 метры. Наносіце слізгальныя ўдары па кромцы агню збоку ў бок ачага пажару і збівайце асноўнае полымя. Пры кожным наступным удары пучок галінак затрымаеце, прыціскаючы да падпаленай кромкі, выварочваючы яго. Калі ёсць рыдлёўка, то ўздоўж кромкі агню выкапайце ямкі або невялікія равы, грунт з якіх кідайце ў ніжнюю частку полымя. Распаўсюджванне ляснога пажару можна спыніць, зграбаючы на ​​шляху руху агню гаручыя матэрыялы. Калі перамагчы агонь не атрымоўваецца самастойна, тэлефануйце ў службу выратавання "101".

Ці сапраўды шкляныя бутэлькі ў лесе могуць стаць прычынай пажару? Так, бутэлькі або асколкі шкла, факусуючы прамяні, здольныя спрацаваць як запальныя лінзы. Дарэчы, іскры з глушыцеля аўтамабіля таксама могуць выклікаць пажар, асабліва ў лесе з хмыхняковым покрывам, таму, заязджаць у лес на машынах, матацыклах у сухое гарачае надвор’е нельга. Згодна з Правіламі пажарнай бяспекі Рэспублікі Беларусь для жылых будынкаў, інтэрнатаў, індывідуальных гаражоў і садаводчых таварыстваў, на тэрыторыях, прылеглых да жылых будынкаў, інтэрнатаў, адкрытых стаянак, гаспадарчых пабудоў, не дапускаецца выпальванне сухой расліннасці, развядзенне вогнішчаў, спальванне смецця, адходаў, прымяненне факелаў і іншых крыніц адкрытага агню. Рыхтаваць ежу можна толькі з выкарыстаннем спецыяльных прыстасаванняў (мангала, барбекю, грылю і т.п.). Распальванне вогнішчаў у забароненых месцах цягне папярэджанне або накладанне штрафу ў памеры да 12 базавых велічынь.

За парушэнне патрабаванняў пажарнай бяспекі ў лясах або на тарфяніках або забароны на іх наведванне, якое не пацягнула прычыненне ўрону, - папярэджанне або штраф у памеры да 25 базавых велічынь. За незаконнае выпальванне сухой расліннасці, траў на корані, а таксама ржышча і пажніўных рэшткаў на палях або непрыняцце мер ліквідацыі выпальванняў - штраф у памеры ад 10 да 40 базавых велічынь. Так што "Не нарывайся" і выконвай правілы пажарнай бяспекі.

Балоты бываюць розных відаў: непраходныя, цяжкапраходныя і непраходныя.

Непраходныя балоты перасыхаюць ў летні перыяд, і тады па іх можна перасоўвацца на аўтамабілі. Такія балоты пакрытыя густой травой. Цяжкапраходныя і непраходныя балоты пакрытыя мохам.

Самым небяспечным месцам на балоце з'яўляецца дрыгва, або багну, - зарослы вадаём, паверхня якога пакрыта мохам і яркай зялёнай травой. Дрыгва надзвычай небяспечная, яна засмоктвае чалавека на дно.

Калі вы мяркуеце, што перад вамі твань, абыдзеце гэты ўчастак шляху.

Перасоўвацца па балоцістай мясцовасці трэба групамі. Абавязкова прадумайце маршрут загадзя і абярыце найбольш бяспечную дарогу. Перш чым перамяшчацца па забалочанай мясцовасці, узброіцеся моцным доўгім шастом. З яго дапамогай прамацваў дарогу і ўтрымлівайце раўнавагу. Пакідайце на дарозе арыенціры. Ісці ў групе трэба адзін за адным, выконваючы дыстанцыю 5-7 м.

Перш чым адправіцца ў дарогу, абавязкова запраўце штаны ў боты, каб не чапляцца за перашкоды.

Ісці трэба павольна, не робячы ніякіх рэзкіх рухаў і абапіраючыся на ўсю ступню. Бяспечны шлях праходзіць побач з купінамі, кустамі і дрэвамі. Пад імі, як правіла, знаходзіцца цвёрды грунт, які не дазволіць вам праваліцца.

Ні ў якім разе не пераскокваць з купіны на купіну!

Ўчасткі вады, а таксама ямы з балотнай вадой, якія могуць сустрэцца на вашым шляху, трэба абавязкова абыходзіць.

Для страхоўкі шост павінен знаходзіцца ў гарызантальным становішчы. Калі, нягледзячы на ​​ўсе засцярогі, хто-небудзь з групы праваліўся ў багну, аказвайце яму дапамогу хутка, але асцярожна. Побач з праваленай чалавекам пакладзеце некалькі жэрдак і тоўстых галінак. Перасоўваючыся паўзком, падбярыце да яго і дапамажыце выбрацца.

Калі вы пайшлі праз балота ў адзіночку і патрапілі ў дрыгву, не паддавайцеся паніцы. Ні ў якім разе не рабіце рэзкіх рухаў: гэта прывядзе толькі да таго, што вы мацней акунуцца ў бездань. Хутка падцягніце шост да сябе і ляжце на яго грудзьмі. Скіньце ўсе абцяжарвальныя вас рэчы. Гучна клічце на дапамогу.

Самае небяспечнае ў навальніцу - знаходзіцца побач з металічнымі агароджамі, на назіральных вежах і паляўнічых вышках.

У час навальніцы ні ў якім разе не дакранайцеся да любых металічным прадметах і не кладзіцеся на зямлю!

Пры першых прыкметах блізкай навальніцы паспрабуйце схавацца ў машыне або ў любым хованцы: намёце, будане, хаце, будынку з маланкаадводы.

Калі такой магчымасці ў вас няма і вы вымушаныя заставацца на адкрытай мясцовасці, хавайцеся ў канаве ці лагчыне, скрыжаваўшы ногі. Калі вы знаходзіцеся ў групе людзей, сядзьце на кукішкі і не датыкаліся ні з кім. Пазбаўцеся ад любых металічных прадметаў: перакладзеце іх у заплечнік і адсуньце яго ў бок.

Калі перад пачаткам навальніцы вы слухалі радыёперадачу, выключыце радыёпрымач і прыбярыце антэну.

Не размаўляйце па мабільным тэлефоне падчас навальніцы!

Калі навальніца заспела вас у лесе, пазбягайце асобна стаяць і вельмі высокіх дрэў. Лепш за ўсё хавацца ў кустах ці пад невысокімі бярозамі і клёнамі. Хвоя, таполя, елка і дуб - "любімыя" дрэвы маланак.

Калі навальніца заспела вас купаюцца ў натуральным вадаёме - возеры, рацэ, мора, - неадкладна выйдзіце на сушу, так як вада з'яўляецца добрым правадніком электрычнага току.

Калі навальніца заспела вас падчас заняткаў тэхнічнымі відамі спорту, неадкладна спыніце іх і сыдзеце з ровара або матацыкла.

Асноўныя правілы паводзін на вадзе. Падрабязней >>>

Першае і самае важнае ўмова - умець плаваць! Абавязкова папытаеце бацькоў або іншых дарослых, каб яны навучылі вас плаваць. Чалавек, які ўмее плаваць, упэўнена адчувае сябе ў вадзе і можа дазволіць сабе не боўтацца ў берага, а знаходзіцца ад яго на даволі значнай адлегласці. Прыемней за ўсё плаваць у натуральных водных басейнах, на берагах якіх абсталяваны добрыя пляжы.

Перш чым увайсці ў ваду, абавязкова пераканайцеся ў тым, што яна чыстая. Ці не купайцеся ў бруднай вадзе!

Выпадкова наглытаўшыся такой вады, вы можаце атрымаць моцнае засмучэнне кішачніка. Калі вы не можаце вызначыць чысціню вадаёма самі, спытаеце аб гэтым бацькоў або мясцовых жыхароў.

Ніколі не купайцеся ў невядомых вадаёмах, а таксама ў вадаёмах, пакрытых цінай і раскай! Пры выбары месца для купання не забывайце правяраць дно!

Пераканайцеся ў тым, што на дне вадаёма няма вострых камянёў і галінак альбо жалезных дубцоў. Асцярожна вызначыце глыбіню вадаёма ў тым месцы, дзе збіраецеся купацца. Бывае, што дробнае месца раптам змяняецца глыбокім, і вы, нечакана страціўшы апору, можаце пачаць панікаваць.

Калі вы дрэнна плаваеце, ніколі не купайцеся ў адзіночку. Не заходзьце ў ваду глыбей, чым па пояс. Выкарыстоўвайце надзіманыя матрацы, каб утрымацца на вадзе, але памятайце, што плаваць на матрацы небяспечна. Папытаеце бацькоў або іншых дарослых паназіраць за вамі, пакуль вы будзеце плаваць на ім.

Ці не купайцеся ў вадаёмах з моцным цягам: вас можа аднесці на значнае адлегласць ад сушы. Ня плывіце супраць плыні. Гэта адбярэ ў вас занадта шмат сіл. Плывіце па плыні, паступова набліжаючыся да берага.

Адпраўляючыся купацца ў моры, спытаеце ў мясцовых жыхароў аб тым, якія рыбы водзяцца ў тых месцах, дзе вы збіраецеся купацца. Старайцеся глядзець пад ногі і не наступаць на марскіх насельнікаў. Вядома, усе яны хуткія і юркі, але можа апынуцца, што за каменем, на які вы наступілі, хаваецца марскі вожык. Наўрад ці вы паспрабуйце вялікае задавальненне, калі наступеце на яго.

Пры выглядзе медуз ня палохайцеся і ня клічце на дапамогу. Маленькія медузы, як правіла, не небяспечныя, іх апёкі рэдка бываюць адчувальнымі. Тым не менш ніколі не трыція вочы, пасля таго як бралі ў рукі медузу.

Да тых медузы, якія маюць вельмі доўгія шчупальцы і на целе якіх ёсць фіялетавыя плямы, варта ставіцца з асцярогай і адплываць ад іх далей.

Ня кідайцеся ў ваду, калі вы не ўмееце правільна гэта рабіць: вы рызыкуеце моцна стукнуцца аб дно, не разлічаны глыбіні. Аб ваду, як бы нечакана гэта ні гучала, таксама можна вельмі моцна стукнуцца.

Калі месца купання абгароджана Буйко, ніколі не заплываць за іх і не трымае за іх. Не плавае на вялікія адлегласці ў адзіночку, а таксама ўначы. Не ўваходзьце ў ваду, калі падняліся вялікія хвалі. Трымайцеся далей ад любых караблёў і катэраў, каб не патрапіць пад іх шрубы.

Калі вы стаміліся плыць брасам або кролем, перавярніце на спіну. Плыць на спіне лягчэй за ўсё, і вы зможаце адпачыць. Можна некаторы час проста паляжаць на паверхні вады тварам уверх.

Ці не купайцеся доўга, асабліва ў халоднай вадзе. Рэкамендуемая тэмпература паветра павінна быць 20 - 25 ° С, а тэмпература вады - ад 17 да 19 ° С. Сярэдняя працягласць купання 10-15 хвілін.

Калі вы адчулі, што ў вас зводзіць курчай сцягно, сагніце нагу ў калене і рукой моцна пацягніце таму. Калі звяло ікраножную цягліцу, сагніце нагу і прыцісніце ступню да грудзей.

Падчас гульняў у вадзе будзьце ўважлівыя і акуратныя: пазбягайце захопаў і апусканняў, так як у запале гульні хто-небудзь з вас можа наглытацца вады. Не саромейцеся клікаць на дапамогу ў небяспечнай сітуацыі, але ніколі не давайце ілжывых сігналаў.

Калі вы бачыце, што каму-небудзь з купаюцца патрэбна дапамога, клічце на дапамогу іншых людзей. Калі дапамагчы можаце толькі вы, знайдзіце прадмет, з дапамогай якога тапелец зможа ўтрымацца на плаву. Гэта можа быць выратавальны круг, матрац, гумавая камера - словам, любы плывучы прадмет, за які можна схапіцца.

У самым крайнім выпадку плывіце на дапамогу тапельцу і толькі пры ўмове, што вы добра плаваеце і валодаеце прыёмамі выратавання. (Тапелец чалавек знаходзіцца ў стане панікі і зусім не кантралюе свае дзеянні.

Ён абавязкова будзе чэпка хапацца за вас, караскацца наверх і можа ўтапіць вас замест таго, каб выратавацца.) Падплыў да тапельцу, дапамажыце яму трымацца на вадзе і выплываюць разам з ім на такое месца вадаёма, дзе вы абодва можаце ўстаць на дно.